2.5 Versterking eigen kracht, Ondersteuning en Bescherming
Wat is de bedoeling van dit programma?
Onze ambitie is dat mensen in Nieuwegein zoveel als mogelijk op eigen kracht, goed en gezond kunnen leven. En, wanneer dat (even) niet lukt, bieden wij ondersteuning en bescherming als dat nodig is. We bieden inwoners leermogelijkheden en ruimte om hun eigen keuzes te maken en op eigen kracht problemen op te lossen. We helpen ze problemen te voorkomen (preventie) en bieden ondersteuning waar dat nodig is. En we bieden bescherming door in te grijpen als kinderen niet veilig kunnen opgroeien, als volwassenen niet voor zichzelf kunnen zorgen en/of anderen in gevaar brengen.
Nieuwegein is daarmee een stad waar mensen zich thuis voelen, elkaar respecteren, elkaar kunnen ontmoeten, energie hebben en ruimte voelen om met elkaar initiatieven te ontplooien en voor elkaar iets te betekenen.
Relatie met andere programma's
Het programma Vrije Tijd en het programma Versterking Eigen Kracht, Ondersteuning & Bescherming vormen de hoofdmoot voor het sociaal domein. In 2024 geven we verder invulling aan de vernieuwde koers voor het sociaal domein, die eind 2023 wordt vastgesteld. Deze koers vormt de paraplu voor alles wat we doen in het sociaal domein en helpt ons koersvast te blijven. De thema's Vrije Tijd en Versterking Eigen Kracht zijn belangrijke pijlers voor de basis sociale infrastructuur.
Met het programma Vrije Tijd ligt de relatie op mogelijkheden voor mensen om elkaar te ontmoeten, om energie te hebben door een zinvolle vrijetijdsbesteding en de ruimte hebben en voelen om iets met elkaar te ondernemen. Een nuttige en prettige vrijetijdsbesteding draagt bij aan het versterken van de eigen kracht van onze inwoners.
Voor wat betreft de optimalisatie van onderwijshuisvesting & sportaccommodaties geldt dat dit beschreven is in dit programma (inclusief financiële aspecten) en de inhoudelijke aspecten van sportaccommodaties in het programma Vrije Tijd.
Met het programma Wonen & Economie zijn er vanuit Versterking Eigen Kracht, Ondersteuning en Bescherming verbanden met het realiseren van een goede leefomgeving die uitnodigt tot gezond leven. Ook het realiseren van goede onderwijsvoorzieningen en de economische kansen van vergrijzing en gezondheid zorgen voor verbinding. Daarnaast is er een sterke relatie als het gaat om de aanpak van energiearmoede. Dit gaat om een gecombineerde insteek van het bevorderen van energiebesparende maatregelen en het bestrijden van armoede.
Met het programma Leefomgeving & Veiligheid liggen er gezamenlijke opdrachten vanuit Versterking Eigen Kracht, Ondersteuning en Bescherming ten aanzien van het verbeteren van de openbare ruimte voor ouderen en inwoners met een beperking. Een andere belangrijke relatie met veiligheid zien we in diverse inspanningen op de thema's huiselijk geweld / kindermishandeling, complexe multiprobleemgezinnen, mensenhandel en preventie van jeugdcriminaliteit. De aanpak jonge aanwas is van het laatste een voorbeeld. Een integrale aanpak waarbij we inzetten op het vroegtijdig signaleren van (potentiële) problematiek en daaraan gekoppelde interventies kan helpen voorkomen dat complexe zorg casuïstiek in de (repressieve) veiligheidshoek terechtkomt. Bovendien ligt hier een sterke relatie als het gaat om het programma Leefbaarheid & Veiligheid. Vanuit deze aanpak sluiten wij aan bij de grote vraagstukken in de centrale as. In 2024 werken wij samen met de alliantie en andere partners aan een integrale aanpak die zich richt op de vraagstukken leefbaarheid, jeugd en veiligheid en participatie.
Gezondheid heeft een relatie met veel programma’s. Het is een belangrijk onderwerp in de Omgevingsvisie en de Betere Buurtenaanpak, waar met name aandacht is voor een gezonde leefomgeving. Daarom stellen we een omgevingsprogramma Gezondheid op. In de aanpak Leefbaarheid & Veiligheid is het ook een belangrijk thema. Veel zaken hebben effect op de gezondheid van mensen en gezondheid in de brede zin is vaak een basis om optimaal mee te kunnen doen in de samenleving.
Wat doen we samen?
Wij vinden het belangrijk te investeren in regionale samenwerking, zodat wij onze ambities kunnen realiseren en een sterke partner kunnen blijven in de regio. Dat doen wij ook voor het sociaal domein. Deels vindt die samenwerking plaats op het niveau van Lekstroom, maar ook maken wij gebruik van onze netwerken die zich op een grotere schaal richten.
Zo werken we met partners vanuit de Health Hub Utrecht binnen het programma Betere Buurten aan het krijgen van meer inzicht in de kwalitatieve gezondheidservaring en oplossingsrichtingen voor eventuele uitdagingen van inwoners. Meer (kwalitatief) inzicht in de brede gezondheid van bewoners in de verschillende wijken kan eraan bijdragen om gezondheidsverschillen te verkleinen.
Vanaf 2013 werkt Nieuwegein in Lekstroomverband met andere gemeenten samen in het sociaal domein. Er is een samenwerkingsagenda transformatie sociaal domein vastgesteld, waarin gezamenlijke opgaven staan. Denk aan opgaven met betrekking tot wonen en zorg, WMO, doelgroepenvervoer, jeugd, Passend Onderwijs en werk. Daarnaast is er sprake van een gezamenlijke regionale backoffice (RBL) voor de inkoop en administratie van de Jeugdhulp en WMO, ondergebracht in gastgemeente Houten. In het Bestuurlijk Platform Sociaal Domein Lekstroom (BPSDL) zijn de wethouders sociaal domein van de samenwerkende gemeenten vertegenwoordigd. Voor de uitvoering van de regionale samenwerkingsagenda worden door Nieuwegein diverse projectleiders en coördinatoren aan de regio beschikbaar gesteld. In regionaal verband werken we ook samen aan het Integraal Zorg Akkoord (IZA).
In 2024 continueren we de gesprekken met onder meer het Antonius Ziekenhuis over het opvangen van het toekomstige vertrek van het ziekenhuis uit Nieuwegein zodat goede en passende zorg in de nabijheid voor onze inwoners beschikbaar blijft
Op het gebied van werk en inkomen, zijn wij onderdeel van de gemeenschappelijke regeling Werk en Inkomen Lekstroom (WIL). Inwoners met een afstand tot de arbeidsmarkt ondersteunen we in het lokale werkteam, als onderdeel van Geynwijs. Werkcoaches van WIL helpen inwoners in het lokale werkteam actief aan betaald of onbetaald werk, zoals een werkervaringsplek, een reguliere baan (inclusief Social Return On Investment) of een garantiebaan. Samen met WIL proberen we het gebruik van de minimaregelingen te vergroten en het hulpaanbod bij armoedeproblematiek te optimaliseren.
Rond huiselijk geweld en kindermishandeling werken we samen met Samen Veilig Midden-Nederland (waaronder Veilig Thuis Utrecht en SAVE-team Nieuwegein vallen). We vergroten de bewustwording van inwoners en professionals en de meldingsbereidheid. Bij het structureel en in samenhang aanpakken van problematiek werken we met vele instellingen samen, waaronder bijvoorbeeld de woningcorporaties, WIL, politie en Movactor. Voor maatschappelijke opvang en beschermd wonen werken we als Lekstroomgemeenten samen met centrumgemeente Utrecht.
We werken samen met de Provincie Utrecht en 22 andere Utrechtse gemeenten aan een grotere toegankelijkheid van het openbaar vervoer voor mensen met een beperking, een betere aansluiting tussen doelgroepenvervoer en aanvullend openbaar vervoer en vernieuwing van het sociaal recreatieve Wmo-vervoer.